Wybór szpitala do porodu jest jedną z ważniejszych decyzji, które podejmują przyszli rodzice. Podejmując decyzję, warto zwrócić szczególną uwagę nie tylko na opinie znajomych, bliskość od domu, czy wygląd sal porodowych, ale także na stopień referencyjności placówek medycznych. Jest to szczególnie istotne, gdy mamy do czynienia z ciążami wysokiego ryzyka – w tym ciążami po leczeniu niepłodności. W niniejszym artykule przybliżymy pojęcie referencyjności szpitali położniczych, omówimy kryteria klasyfikacji oddziałów, a także wskażemy, jakie indywidualne czynniki medyczne powinny wpływać na Twój wybór placówki porodowej.
1. Czym jest poziom referencyjności szpitala położniczego?
Referencyjność to system klasyfikacji placówek opieki zdrowotnej, który określa zakres usług medycznych, jakie dany oddział może świadczyć, stopień i jakość jego wyposażenia oraz wyspecjalizowanie zespołu medycznego. W kontekście położnictwa oznacza to ocenę możliwości prowadzenia porodu, opieki nad noworodkiem oraz radzenia sobie z ewentualnymi komplikacjami. Szpitale o wyższym stopniu referencyjności dysponują zaawansowaną infrastrukturą, specjalistycznym personelem oraz nowoczesnymi technologiami diagnostycznymi i terapeutycznymi. Wybór placówki o odpowiednim stopniu referencyjności staje się szczególnie istotny, gdy w grę wchodzi ryzyko wystąpienia komplikacji, wymagających interwencji specjalistycznego zespołu medycznego.
2. Jakie kryteria brane są pod uwagę w ocenie referencyjności szpitali położniczych?
Referencyjność w położnictwie odnosi się do zdolności placówki do prowadzenia opieki nad ciężarnymi, w ciążach wysokiego ryzyka oraz nad noworodkami ze skrajnie niską masą urodzeniową. Oceniając referencyjność, bierze się pod uwagę kilka kluczowych aspektów:
1. Zakres świadczonych usług: Od podstawowej opieki prenatalnej, przez poród, aż po zaawansowaną opiekę neonatologiczną.
2. Dostęp do specjalistycznych technologii: Nowoczesne aparaty diagnostyczne (np. zaawansowane ultrasonografy, systemy monitorowania płodu) oraz możliwość szybkiego wykonania badań laboratoryjnych i obrazowych, obecność banku krwi.
3. Kwalifikacje i doświadczenie personelu: Obecność doświadczonych położników, perinatologów, neonatologów oraz anestezjologów, którzy są przygotowani do interwencji w trudnych sytuacjach klinicznych, a także w stanie zagrożenia zdrowia i życia matki i dziecka.
4. Możliwość szybkiej interwencji chirurgicznej: Ocenie podlega wyposażenie placówki w odpowiedni sprzęt oraz zespół gotowy do podjęcia interwencji chirurgicznych w sytuacjach nagłych, oraz możliwości konsultacji multidyscyplinarnych.
3. Opieka medyczna nad noworodkiem – oddziały neonatologiczne
Jednym z istotniejszym czynników, różnicujących referencyjność szpitali są możliwości opieki nad noworodkami, wymagającymi zaawansowanej opieki medycznej.
- Szpitale o I stopniu referencyjności przystosowane są do opieki nad noworodkami donoszonymi, urodzonymi po 35. tygodniu ciąży, bez wad wrodzonych czy innych patologii.
- Szpitale o II stopniu referencyjności muszą natomiast posiadać oddział intensywnej terapii dla wcześniaków, co pozwala im sprawować opiekę nad dziećmi urodzonymi między 32. a 35. tygodniem ciąży, które mają wagę urodzeniową poniżej 2600g i/lub które mogą wymagać monitorowania czynności serca, czynności oddechowej i temperatury ciała.
- Szpitale o III stopniu referencyjności są przystosowane do opieki nad najtrudniejszymi przypadkami przedwczesnym porodów lub noworodków urodzonych z poważnymi wadami. Oddziały neonatologiczne o III stopniu referencyjności mogą przyjmować dzieci urodzone przed 31. tygodniem ciąży, o wadze urodzeniowej poniżej 1500 g, z ciężkimi zaburzeniami metabolicznymi, oddechowymi, zakażeniami, z wadami wrodzonymi wymagającymi diagnostyki i leczenia operacyjnego.
4. Czynniki wpływające na wybór szpitala do porodu
Wybór szpitala w niektórych sytuacjach staje się oczywisty. Kluczem do decyzji są indywidualne potrzeby, a przede wszystkim sytuacja zdrowotna pacjentki. Poniżej przedstawiamy sytuacje, w których wysoka referencyjność placówki staje się kluczowa:
a) Ciąże wysokiego ryzyka
Kobiety z rozpoznaniem ciąży wysokiego ryzyka, wynikającej z takich czynników jak:
- Ciąże wielopłodowe – Pacjentki te zawsze wymagają bardziej specjalistycznej opieki, ze względu na zwiększone ryzyko powikłań.
- Ciąża powikłana patologią łożyska – łożysko przodujące, łożysko przerośnięte.
- Zaburzenia metaboliczne i przewlekłe schorzenia: Takie jak cukrzyca, nadciśnienie, czy zaburzenia krzepnięcia krwi, które mogą komplikować przebieg ciąży i porodu.
- Historia powikłań w poprzednich ciążach: u takich pacjentek, ciąża powinna być bardziej szczegółowo monitorowana z możliwością szybkiego reagowania w sytuacjach krytycznych.
- Podejrzenie lub stwierdzenie wad lub chorób u płodu: w takich sytuacjach bezwzględnie potrzebna jest specjalistyczna opieka położnicza i neonatologiczna.
b) Indywidualne potrzeby pacjentki
Istotnym wskazaniem do wyboru oddziału o najwyższej referencyjności są także indywidualne potrzeby pacjentki. Jeśli ciąża wiąże się dla pary z dużym lękiem, co jest szczególnie częste i zrozumiałe u pacjentów po leczeniu niepłodności, wybór odpowiedniego szpitala staje się szczególnie istotny. Świadomość, że placówka charakteryzuje się najwyższymi standardami referencyjności oraz ma udokumentowane doświadczenie w prowadzeniu trudnych ciąż przynosi swoiste ukojenie parom, które przez lata walczyły o upragnioną ciążę.
Lista szpitali w województwie małopolskim
Poniżej podajemy listę szpitali z podziałem na poziomy referencyjności i uwzględnieniem oddziałów położniczo-ginekologicznych:
III poziom referencyjności
- Szpital Położniczo – Ginekologiczny Ujastek w Krakowie, ul. Ujastek 3
- Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Szpital Uniwersytecki w Krakowie, ul. Kopernika 36
- Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Szpital na Siemiradzkiego im. R. Czerwiakowskiego, 31-137 Kraków, ul. Siemiradzkiego 1
II poziom referencyjności
- Szpital Miejski Specjalistyczny im. Gabriela Narutowicza, ul. Prądnicka 35-37, Kraków
- Szpital Specjalistyczny im. Ludwika Rydygiera w Krakowie Sp. z o.o., Osiedle Złotej Jesieni 1, Kraków
- Szpital Specjalistyczny im. Stefana Żeromskiego, Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Krakowie, ul. Na Skarpie 66
- Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Myślenicach, ul. Szpitalna 2
- Szpital Powiatowy w Chrzanowie, ul. Topolowa 16
- Zespół Opieki Zdrowotnej w Oświęcimiu, ul. Wysokie Brzegi 4
- Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Bochni „Szpital Powiatowy” im. bł. Marty Wieckiej, ul. Krakowska 31
- Szpital Wojewódzki im. św. Łukasza, Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Tarnowie, ul. Lwowska 178A
- Specjalistyczny Szpital im. Edwarda Szczeklika w Tarnowie
- Centrum Zdrowia Tuchów Sp. z o.o., ul. Szpitalna 1, Tuchów
- Szpital Specjalistyczny im. Jędrzeja Śniadeckiego w Nowym Sączu, ul. Młyńska 10
- Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w Wadowicach, ul. Karmelicka 5
- Zespół Opieki Zdrowotnej w Suchej Beskidzkiej, ul. Szpitalna 22
- Podhalański Szpital Specjalistyczny im. Jana Pawła II w Nowym Targu, ul. Szpitalna 14
- Szpital Powiatowy w Limanowej im. Miłosierdzia Bożego, ul. Józefa Piłsudskiego 61
- Szpital Specjalistyczny im. Henryka Klimontowicza w Gorlicach, ul. Węgierska 21
I poziom referencyjności
- Szpital św. Anny w Miechowie, ul. Szpitalna 3
- Nowy Szpital w Olkuszu Sp. z o.o., ul. 1000-lecia 13
- Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Brzesku, ul. Tadeusza Kościuszki 68
- Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej – Szpital im. dr. Józefa Dietla w Krynicy-Zdroju, ul. Józefa Ignacego Kraszewskiego 142
- Szpital Powiatowy im. dr. Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem, ul. Kamieniec 10
Podsumowanie
Referencyjność szpitali położniczych to nie tylko kwestia prestiżu placówki, ale przede wszystkim gwarancja bezpieczeństwa dla matki i dziecka. Ocena szpitala według kryteriów referencyjności pozwala na wybór placówki, która dysponuje nowoczesnym sprzętem, wykwalifikowanym personelem i procedurami opartymi na najnowszych standardach medycznych. W ciążach wysokiego ryzyka, wybór szpitala o najwyższym stopniu referencyjności staje się kluczowy.
